Nga: Beqir Sina
Putin, me pushtimin e çmendur është vënë përballë një muri, duke i “Rënë Murit me Kokë” duke e sulmuar tash dy javë Ukrainën. Në një marrëzi që për koncidencë, dhe një “kapriçio” të historisë, Vladimir Vladimiroviç Putin dhe Grigory Efimovich Rasputin janë etimologjitë e Putinit dhe Rasputinit?
Simbas, një studimi etimologjikë thuhet se emri i familjes “Putin” besohet se e ka origjinën nga fjala “Putina”, që do të thotë “stinë peshkimi” ose “mënyrë e migrimit të peshkut”, kështu që ka të ngjarë të jetë nga familja veriore e peshkatarëve rusë.
“Emri “Rasputin” e ka origjinën nga fjala “Rasput’ye”, që do të thotë “udhëkryq” ose “pirun rrugor” dhe ndonjëherë përdoret në kuptimin e “zgjedhjes së vështirë” ose “të padrejtë”. Dhe, kështu ka shumë të ngjarë të jet një mbiemër i një familjeje që jetonte në një udhëkryq të një lloji.”
Megjithatë, studies it thonë se të dy emrat kanë padyshim një rrënjë ruse shumë të zakonshme “Put”, që do të thotë “rrugë” ose “rrugët”. Kjo është një rrënjë shumë e lashtë dhe shumë e përdorur gjerësisht që gjendet në një familje shumë të madhe fjalësh në rusisht, të tilla si Putina dhe Rasput’ye e lartpërmendur si dhe Rasputitsa (“duke hequr rrugën”), Putnik (udhëtar), puteshestviye ( lundrim), sputnik (shoqërues).
Dhe kështu mund të lexojmë se rrënja e këtij emri që është bërë lajm në të gjithë planetin, besohet se ka një origjinë indiane anciane: pánthās (rrugë, shteg). Dhe kështu lidhet me latinishten “pons” dhe “pontis” – një rrugë/urë, greqisht “πόντος” – një rrugë detare ose, πάτος – shteg.
Diku gjatë natës dhe mëngjesin e hershëm të 29-30 dhjetor 1916, Grigory Efimovich Rasputin, një njeri i vetëshpallur i shenjtë, vritet nga fisnikët rusë të etur për t’i dhënë fund ndikimit të tij mbi familjen mbretërore.
Rasputin, një muzhik ose fshatar i lindur në Siberi, i cili iu nënshtrua një konvertimi fetar si adoleshent dhe e shpalli veten një shërues me aftësinë për të parashikuar të ardhmen, fitoi pëlqimin e Carit, Nikolla II dhe Carina Alexandra përmes aftësisë së tij për të ndaluar gjakderdhjen nga djali i tyre hemofilik, Alexei, në vitin 1908. Që atëherë, edhe pse u kritikua gjerësisht për letargjinë dhe dehjen e tij, Rasputin ushtroi një ndikim të fuqishëm në familjen sunduese të Rusisë, duke indinjuar fisnikët, ortodoksisë kishëtare dhe fshatarët. Ai ndikoi veçanërisht te “Carina – Krajlica” dhe u përfol se ishte i dashuri i saj. Kur Car Nikolla u largua për të udhëhequr forcat ruse në Luftën e Parë Botërore, Rasputin drejtoi në mënyrë efektive vendin përmes Alexandres, duke kontribuar në korrupsionin dhe çrregullimin tashmë ekzistues të Romanove të Rusisë.
Të frikësuar nga fuqia në rritje e Rasputinit (ndër të tjera, nga disa besohej se ai po planifikonte të bënte një paqe të veçantë me gjermanët), një grup fisnikësh, të udhëhequr nga Princi Felix Youssupov, burri i mbesës së carit dhe Duka i Madh, Dmitri Pavlovich, kushëriri i parë i Nikollës, joshi Rasputin në Pallatin Youssupov natën e 29 dhjetorit 1916.
Së pari, vrasësit e mundshëm të Rasputinit i dhanë murgut ushqim dhe verë të mbushur me cianid. Kur ai nuk arriti të reagonte ndaj helmit, ata e qëlluan nga një distancë e afërt, duke e lënë të vdekur. Megjithatë, pak kohë më vonë, Rasputin u ringjall dhe u përpoq të arratisej nga hapësira e pallatit, ku sulmuesit e qëlluan përsëri dhe e rrahën me egërsi. Më në fund, ata e lidhën Rasputinin, ende gjallë për mrekulli, dhe e hodhën në një lumë të ngrirë. Trupi i tij u zbulua disa ditë më vonë dhe dy komplotistët kryesorë, Youssupov dhe Pavlovich u internuan.
Jo shumë kohë më vonë, Revolucioni Bolshevik i dha fund regjimit perandorak. Nikolla dhe Aleksandra u vranë dhe mbretërimi i gjatë dhe i errët i Romanovëve mbaroi.
A dëshiron Vladimir Putin të bëhet “Rasputini i Ri” apo çfarë?
Historia ruse është plot me “emra shumëngjyrësh”; domethënë emrat e njerëzve që nuk mund t’i harrosh pasi të kesh lexuar për ta.
Një emër i tillë është ai i Grigori Rasputin, një “shërues” mistik, i supozuar “Murg i çmendur”, i cili fitoi ndikim mbi Car Nikollën e Rusisë dhe familjen e tij, në fillim të shekullit të 20-të.
Shoqëria ruse ishte shumë e paqëndrueshme në atë kohë (Revolucioni kataklizmik [komunist] i Tetorit ishte vetëm një dekadë larg) dhe kundërshtarët e monarkisë cariste u përpoqën të diskreditonin institucionin carist duke përhapur histori se ‘Murgu i çmendur’ Rasputin kishte fituar ndikimin e tij mbi Car-in duke futur familjen mbretërore me praktikat okulte, duke përfshirë vetëflagjelimin dhe orgjitë seksuale.
Pasi filloi procesi i demonizimit kundër tij, Rasputin u bë personi të cilit i atribuoheshin shumica e politikave jopopullore të Carit. Provat ishin të pakta në tokë, por siç dihet, të gjithë e duan një “kok turku”. Dhe kështu, reputacioni i Rasputinit si “këshilltari i keq” e ka mbijetuar atë.
A e mendon ndonjëherë presidenti rus Vladimir Putin se armiqtë e tij mund t’i shtojnë “Ras” emrit të tij kur duan ta diskreditojnë? kjo është pyetja “1 milion dollarë” shkruajnë analistët amerikan
Duke thënë : “Sigurisht, prejardhja e tij është e mbushur me sekrete të mjaftueshme për t’u dhënë shumë ushqim topave kundërshtarëve të tij. Para së gjithash, në karrierën e tij të hershme, ai ishte – zyrtarisht – i autorizuar për të qenë “i padukshëm”: ai ishte një oficer i shërbimit sekret sovjetik (KGB) i cili mori gradën e nënkolonelit!
Mirë po pyetja thonë analistët politik është se “Në çfarë intrigash mori pjesë kur ishte në KGB?” Vladimir Vladimiroviç Putin
Kjo karrierë e hershme u dëshmua, në jetën e mëvonshme, të ishte mjeti me të cilin Putin do të ngrihej në pozicionin më të lartë në Rusi – President. E shihni, ndërsa Bashkimi Sovjetik filloi të shpërbëhej dhe pushteti kaloi nga duart e Partisë Komuniste në pretendentë të rinj për pushtet – dhe pasuri – në Rusi. Pra, një ish-oficer i KGB-së që “e dinte se ku ishin varrosur trupat e të egzekutuarve në fshetësi” (d.m.th. , ai dinte sekretet e shumicës së njerëzve potencialisht me ndikim në vend) u bë një aleat i mirë për të pasur atë që quhet “Gjithëpushtet”.
Kështu ai u ngjit në shkallët politike dhe përfundimisht u bë një nga zyrtarët kryesorë në oborrin e Presidentit Boris Jelcin.
Jelcin bëri të ditur se donte që Putini të bëhej pasardhësi i tij, dhe kështu kur Jelcin dha dorëheqjen, kryesisht për shkak të sëmundjes, më 31 dhjetor 1999, Putin u bë ushtrues detyre i Presidentit! Tre muaj më vonë – më 26 mars 2000 për të qenë të saktë – Putin fitoi në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, me 53% të votave. Dhe, ai shpejt u bë President substancial – politikisht ishte u bë një “playboy” një “autokrat e seksist” në Kremlin .
Putin nuk është larguar kurrë nga zyra e lartë(Kremlini) në Rusi që atëherë.
Ai ka ndryshuar në mënyrë cinike Kushtetutën sa herë që do t’i mbaronte “mandati”. Por, ndërkohë që konsolidoi fuqinë e tij gjatë çerek shekullit të fundit, stili i tij i jetesës ka bërë që të përhapen histori të shumta rreth tij, shumë prej të cilave janë po aq imagjinative (për të mos thënë të mprehta!) sa ato për të cilat u treguan – Grigori Rasputin.
Simbas studiuesve të historisë së Rusisë, thuhet se : “Megjithatë, historia e Rusisë nuk do t’i kujtonte historit për Putinin, po qe se ai nuk do të bënte diçka që të mbetej në historinë e made të Rusisë. Dhe, kjo mendohet se i “hapi oreksin” e marrëzive të pushtimeve ruse, me pushtimi i tij të Ukrainës në shkurt 2022. Sepse, kjo që ka bërë ky pushtim(nga dëshira e Putinit të hyjë në historinë e Madre Ruse the botërore) është ta çojë botën drejt derës së hyrjes së Luftës së Tretë Botërore.
Ashtu si bota arriti një krizë ekzistenciale 60 vjet më parë – në krizën e raketave Kubane të tetorit 1962, me “Perandorinë” communiste të Nikita Sergeyevich Khrushchev.
Pushtimi llogaritet gjithashtu si një shembull tjetër i Rusisë që luan si ngacmues kundër kombeve më të vogla – Hungarisë, Çekosllovakisë, Gjeorgjisë, Moldavisë, dhe vendeve Baltike, dhe pse të mos i besojmë ede “ëndrrës” së tij, për Finlandën dhe Suedinë, dhe shpërthimin e ndonjë konflikti tjerët.
Ndoshta, ndoshta egzistonë në mendjen e tij edhe Ballkani Perendimor.
Ukraina ka luftuar për pavarësinë e saj për një kohë të gjatë. Ndërmjet viteve 1917 dhe 1920, u krijuan disa entitete që aspironin të ishin shtete të pavarura së Ukrainës të asaj kohe. Në fund të fundit, mbas luftës së Dytë Botërore shumica e tokave të Ukrainës u përfshinë në Bashkimin Sovjetik dhe pjesa e mbetur, në Ukrainën perëndimore, u nda midis Polonisë, Çekosllovakisë dhe Rumanisë.
Më vonë, një tjetër “Luftë e Pavarësisë së Ukrainës” (1917-1921) prodhoi një “Republikë Socialiste Sovjetike të Ukrainës”. Ukraina e ruajti atë status derisa Bashkimi Sovjetik u shpërbë më 8 dhjetor 1991. Në atë kohë, Ukraina u shpall zyrtarisht një vend i pavarur përsëri (24 gusht 1991.) Bashkimi Sovjetik pushoi zyrtarisht së ekzistuari më 26 dhjetor 1991, kur presidentët të Ukrainës, Bjellorusisë dhe Rusisë (anëtarët themelues të BRSS) e shpërndanë zyrtarisht Bashkimin e Republikave Socialiste Sovjetike.
Duke pushtuar Ukrainën më 24 shkurt 2022, Presidenti Putin ka “pordhosur” të gjitha marrëveshjet e negociuara me “dhimbje” për t’i mundësuar Ukrainës të ruajë sovranitetin për të cilin populli i saj kishte luftuar, në pjesën më të madhe të historisë së kombit të tyre.
Pse Putin pushtoi Ukrainën? dhe, a do t’i shpëtojë Rasputinit?
Duket se ai ka frikë se liderët aktualë të Ukrainës, të cilë janë afruar aq shumë me fuqitë perëndimore, saqë ata do t’i bashkohen Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) nëse u jepet edhe një “fare’ pak mundësi. Kjo për Putinin, që e nisi luftën në Ukrainë, do të jetë një “vetë-vrasje” ose shkatërrim të tij. Putini beson më tej se NATO the SHBA, ndihmojnë Ukrainën për t’i mohuar Rusisë vendin e saj si një fuqi e madhe në Evropë. Nëse një Ukrainë me prirje perëndimore do të lejonte NATO-n të vendoste trupa të NATO-s në tokën ukrainase, gjë që nuk mund të përjashtohet dhe mendohet se do të jetë fundi i kësaj lufte, patjetër që do të jetë dhe fundi i (Ras)Putinit. “Poshtërimi”!